Friday, June 7, 2013

AFTER EARTH : LAGI SENTUHAN SHYAMALAN YANG TIDAK MENJADI





Seperti biasa, setiap kali menonton filem, saya selalu meletakkan harapan bahawa apabila saya keluar dari panggung, saya akan mendapat 'sesuatu' sama ada filem tersebut merupakan sebuah filem yang ringan mahupun berat. Saya tidak mendapat perasaan ini setelah menonton After Earth arahan M. Night Shyamalan.

Saya berikan sedikit ceritanya. Kitai, lakonan Jaden Smith dan Jeneral Cypher Raige (Will Smith) merupakan anak dan bapa yang mengalami kerenggangan hubungan. Mereka berdua mengalami kemalangan di angkasa lepas bersama-sama renjer-renjer yang lain, sewaktu dalam perjalanan ke Ipthos dan terpaksa mendarat di bumi, iaitu planet berbahaya yang tidak boleh didarati oleh mana-mana manusia. Hal ini disebabkan oleh kemusnahan alam sekitar dan serangan makhluk asing yang disebut sebagai Ursa, seribu tahun lalu.Serangan ini juga telah meletakkan rasa bersalah dalam diri Kitai kerana dia, yang sewaktu itu masih kecil, tidak dapat menyelamatkan kakaknya, Senshi (Zoe Kravitz) yang mati dibunuh Ursa.

Di bumi, beberapa insiden yang berlaku melihatkan sebahagian daripada proses ke arah kematangan Kitai sebagai seorang remaja lelaki. Cerita berakhir apabila Kitai berjaya membunuh seekor Ursa, dan Raige diselamatkan oleh orang-orang Nova Prime.

After Earth sebuah filem sains fiksyen (Si-Fi) yang mengusir manusia jauh dari bumi atas sebab tangan manusia itu sendiri. Dan ya, orang putih memang sangat suka mewujudkan makhluk asing dan serangannya. Saya melihat, kalau pun tiada serangan makhluk asing terhadap bumi, cerita ini boleh bergerak dengan unsur didaktik (pengajaran) yang ringkas bahawa bumi tidak mahu menerima manusia lagi setelah kerosakan-kemusnahan-kedajalan yang dilakukan terhadap alam sekitar. Maka, mereka terpaksa berpindah ke Nova Prime. Kalau mahu menepati genre Si-Fi, tak perlukan makhluk asing pun, cerita boleh bergerak atas kisah sains kerana alam sekitar itu sebahagian daripada sains. Pada pandangan saya, ciptaan makhluk asing sangat klise untuk kisah Si-Fi. Membazirkan teknologi CGI saja. Oh ya, seperti biasa, Shyamalan tidak lari daripada imejan-imejan kelabu dan suramnya dalam sesebuah filem.

Watak Senshi , saya lihat, wujud sebagai alasan untuk Kitai menjadi seorang renjer dalam misi menghapuskan Ursa. Saya katakan 'alasan', kerana kematiannya tidak dinampakkan sebagai satu sebab yang kukuh untuk Kitai menjadi matang sebagai seorang lelaki. Filem ini boleh berdiri sendiri tanpa Senshi. Paling kelakar, dalam mimpi Kitai sewaktu hanyut di atas rakit, Senshi datang 'mengejutkannya' dan apabila Kitai berdegil, Senshi sekali lagi 'mengejutkan' Kitai dengan wajah hantu. Ini saya gelak. Persis cerita hantu Thailand, tiba-tiba saja buruk, itu yang saya bisikkan kepada suami.

Emosi bapa-anak antara Kitai dan Raige juga tidak ditonjolkan dengan berkesan. Saya fikir, ini bukan salah anak-beranak Smith kerana saya pernah menonton filem lakonan mereka berdua dalam filem Pursuit of Happyness, memang bezanya total. Raige dengan wajah 'hati kering' tidak memberi impak emosi kepada penonton yang biasanya diletakkan dalam jiwa dan harapan seorang bapa kepada anaknya. Kalau pun mahu mengajar anak, cara 'bertuan-berkadet' memang tidak sesuai. Ia bukan sahaja meletakkan jarak antara Kitai dan bapanya, malah secara tidak langsung, memberi jarak juga kepada penonton dengan watak-watak yang berkonflik ini yakni, penonton tidak terkesan dengan watak-watak tersebut. Di sinilah sebab-musabab mengapa Senshi tidak diperlukan. Emosi yang harus dibawa dalam filem ini adalah emosi seorang anak lelaki yang mahu membuktikan sesuatu kepada ayahnya. Sayang seribu kali sayang, hubungan ini tidak diletakkan sepenuhnya dalam filem ini.

Pengakhiran filem tidak memberi impak apa-apa untuk seorang manusia yang seharusnya ada motivasi dalam diri. Raige selamat. Kitai, selamat dan, dialognya paling membunuh semangat "I wanna work with mum". I was like, what?I wanna work with WHO? After everything happened, you sell your man just like that? Oh my God! Okey, ibunya lakonan Sophie Okonedo merupakan seorang pekerja di bahagian turbin dan tidak mengalami apa-apa cabaran bencana sehebat bekerja dalam operasi. Siap boleh pakai gaun ala-ala bridesmaid, untuk pergi kerja. Filem KIL yang nak bunuh diri pun boleh bagi semangat nak teruskan hidup di hujung cerita, cerita Si-Fi yang nampak hebat dalam trailer ini 'melembikkan' seorang remaja lelaki yang kononnya sudah bertemu kematangan selepas misinya di bumi? Ini sangat menyakitkan hati saya sebagai seorang penonton. 

Jadi, apa yang cuba nak disampaikan dalam filem ini? Saya keluar panggung, lalala, macam tak tengok wayang pun sebelumnya. Saya tak pasti, berapa lama cerita ini diperam untuk dikaji atau disunting sebelum melalui proses penggambaran. Saya cuma pasti, filem ini sebenarnya boleh pergi lebih jauh kerana ideanya cukup cantik. Ya, saya tertawan dengan ideanya. Malah, ketika seekor burung hering yang cuba membalas jasa Kitai juga merupakan suatu perlambangan bahawa bumi ini sebenarnya memang diciptakan dengan rasa kasih dan sayang. Hanya manusia yang suka memusnahkan tempat tinggalnya sendiri. Ini juga idea yang cantik

Ada satu dialog juga yang lekat dihati dalam filem ini iaitu kata-kata Raige sebagai dongeng sebelum tidur untuk Kitai :


The danger is real. 
But the fear is a choice...

Dialog di atas dilihat (kononnya) sebagai motivasi (yang sebenarnya boleh ambil daripada poster pun), tetapi tak ke mana. Cuma saya keluarkan dialog ini kerana mahu atau tidak, apa yang dikatakan Raige itu betul dan harus saya akuinya.

Filem ini saya kategorikan sebagai BOLEHLAH KALAU NAK TONTON. Hanya atas tiket ideanya yang cantik tetapi tidak kesampaian dalam filem. 

After Earth. Cerita yang boleh dipuji dari segi idea. Tetapi dari sudut wayang gambar, minta ampun, M. Night Shyamalan gagal lagi. 


No comments:

Post a Comment